Forse toename van ouderdomsziekten De komende 25 jaar zet de vergrijzing door. Dit betekent dat het aandeel ouderen in de bevolking toeneemt. Ook bereiken steeds meer mensen een hoge leeftijd, waardoor het aantal oude ouderen stijgt. Zo zijn er in 2040 1,7 miljoen meer 65-plussers, en ruim 200 duizend meer 90-plussers. Hierdoor zullen er in de toekomst meer mensen zijn met chronische aandoeningen zoals artrose, nek- en rugklachten en diabetes. In 2040 zijn er bijvoorbeeld ruim een miljoen mensen meer met artrose dan in 2015. Het aantal mensen met dementie zal verdubbelen van 154.000 in 2015 tot 330.000 in 2040. Hoewel er andere aandoeningen zijn die veel vaker voorkomen, heeft dementie een heel grote impact op de volksgezondheid. In 2040 is het de aandoening die de meeste sterfte en de hoogste ziektelast veroorzaakt.
Meerdere aandoeningen en problemen tegelijk Niet alleen zullen er meer mensen zijn die een chronische aandoening hebben, ook zullen er steeds meer mensen zijn die meerdere aandoeningen tegelijk hebben. Dit noemen we ook wel multimorbiditeit. Naast chronische aandoeningen hebben ouderen ook vaak last van problemen zoals vallen, geheugenproblemen, gezichts- en gehoorstoornissen, beperkingen in het dagelijks functioneren, incontinentie, eenzaamheid en polyfarmacie (het gebruik van meerdere geneesmiddelen tegelijkertijd). Door de vergrijzing zullen er in de toekomst ook meer ouderen last hebben van deze problemen. Een opeenstapeling van zulke problemen vergroot de kwetsbaarheid van ouderen.
Ook meer eenzaamheid en minder eigen regie door de vergrijzing Het aantal eenzame mensen van 75 jaar en ouder neemt toe van ruim 600 duizend in 2015 naar ruim 1,3 miljoen in 2040. Dit is de helft van de mensen van 75 jaar en ouder. Eenzaamheid komt voor onder alle leeftijdsgroepen maar vaker onder ouderen. In totaal neemt het aantal eenzamen toe van 5,2 miljoen in 2015 naar bijna 5,9 miljoen in 2040. Eenzaamheid neemt in de toekomst harder toe onder mensen die alleenstaand zijn dan onder mensen die samenwonen. Tussen 2015 en 2040 neemt het aantal 75-plussers dat alleen woont toe met bijna 600 duizend. Ouderen hebben ook vaker onvoldoende het gevoel regie over het eigen leven te hebben dan jongere leeftijdsgroepen. Tussen 2015 en 2040 neemt het aantal 75-plussers dat onvoldoende eigen regie ervaart toe van 270 duizend naar 570 duizend. Mannen ervaren gemiddeld iets meer eigen regie dan vrouwen.
Toenemende druk op zowel formele als informele zorg Door de vergrijzing zal de druk op de zorg toenemen. Veel meer mensen hebben in de toekomst een aandoening en moeten hiervoor behandeld worden. De zorgvraag zal door de toenemende multimorbiditeit ook complexer worden. Er zal niet alleen meer druk zijn op de formele zorg, maar ook op de informele zorg (mantelzorg). Dit komt omdat steeds meer ouderen zelfstandig wonen. Ook neemt het aantal alleenwonende ouderen toe. Tegelijkertijd daalt de verhouding tussen 85-plussers en 50-64 jarigen – de generatie kinderen die voor de 85-plussers kan zorgen – van 1 staat tot 10 nu naar 1 staat tot 4 in 2040. Er zijn in de toekomst dus minder kinderen om voor hun ouders te zorgen.
De behoeften van ouderen De behoeften van ouderen liggen niet alleen op het gebied van medische zorg, maar ook op het gebied van welzijn. Meer inzet op welzijn kan ouderen helpen om een goede kwaliteit van leven te behouden ondanks ziekte en beperkingen. Dit vraagt niet alleen om een betere samenwerking tussen zorgprofessionals onderling, maar ook tussen zorgprofessionals, welzijnsprofessionals en mantelzorgers. In bepaalde gebieden van Nederland, de zogeheten krimpregio’s, komen zorg en andere voorzieningen onder druk te staan doordat er steeds minder mensen wonen. Tegelijkertijd neemt hier de vergrijzing het hardst toe, waardoor er juist meer vraag naar zorg zal zijn.